Studiegroep Geslachten Drost

Het Rode Kruis draagt op 16 februari zijn Oorlogsarchief over aan het Nationaal Archief. Het is een belangrijke aanvulling op de bestaande oorlogsarchieven in het Nationaal Archief.

Oorlogsarchief Rode Kruis

In 1909 krijgt het Nederlandse Rode Kruis van de overheid de taak berichten over te brengen over gesneuvelde soldaten, gewonden en krijgsgevangenen in oorlogstijd. In de Tweede Wereldoorlog wordt bij het Rode Kruis het Informatiebureau opgericht om vermiste Nederlandse burgers op te sporen en daarover informatie te geven. Het gaat om oorlogsgetroffenen als Joden, Sinti en Roma, politieke gevangenen, militairen, geïnterneerden en krijgsgevangenen in Nederlands-Indië en Nederlanders die vanwege de Arbeitseinsatz in Duitsland moesten werken. Na 1945 stelt het Informatiebureau overlijdensverklaringen van in de oorlog vermiste personen op. Deze werkzaamheden resulteren in een oorlogsarchief van 1,3 km. Bijna de helft daarvan bestaat uit persoonsdossiers die betrekking hebben op 1,5 miljoen mensen.

Historisch belang van het Oorlogsarchief

De persoonlijke documenten en dossiers in het Oorlogsarchief geven een indringend beeld van de gevolgen van het geweld door het naziregime en de Japanners. Het Oorlogsarchief telt 50 deelcollecties waaronder kampadministraties, deportatielijsten en repatriërings(boot)lijsten uit Nederlands-Indië. Nu de actieve rol van het Rode Kruis in het beheer van dit archief na vele decennia zijn eindpunt nadert, is gekozen voor overdracht aan het Nationaal Archief.

Informatie voor de eeuwigheid bewaard en toegankelijk

Met zijn expertise en functie als publieksinstelling is het Nationaal Archief een geschikte plaats voor het Oorlogsarchief zodat al die belangrijke en soms heel persoonlijke stukken onder ideale condities en voor de eeuwigheid bewaard, toegankelijk en zichtbaar blijven. Volgens Marens Engelhard, algemene rijksarchivaris en directeur van het Nationaal Archief, is het Oorlogsarchief ‘van nationale betekenis en sluit het heel goed aan bij wat al in het Nationaal Archief ligt. Samen geven zij een steeds completer beeld van de Tweede Wereldoorlog en de nasleep daarvan. Zij stellen archiefgebruikers, online en in onze studiezaal, in staat antwoorden te vinden op hun vragen.’ Het Nationaal Archief heeft straks bijna 10 km aan oorlogsarchief in huis.

Gebruik van het archief anno 2018

Voor veel mensen heeft het Oorlogsarchief van het Rode Kruis een belangrijke rol gespeeld in de zoektocht naar het lot van hun familieleden. Jaarlijks kreeg het Rode Kruis duizenden verzoeken om informatie. Anno 2018 komen er nog altijd zo’n 1200 verzoeken per jaar binnen om uit te vinden wat er in de Tweede Wereldoorlog met een familielid is gebeurd. Direct na de overdracht start het Nationaal Archief met het maken van inventarissen en opnieuw verpakken van het Oorlogsarchief. Dit is noodzakelijk om het archief goed beschikbaar en toegankelijk te maken. Vanaf het najaar is iedereen van harte welkom om het archief te gebruiken.

Wilt u een bericht krijgen wanneer u een verzoek om informatie uit het oorlogsarchief van het Rode Kruis kunt doen, stuur dan een mailtje naar info@nationaalarchief.nl met in de onderwerpregel ‘Maillijst Rode Kruis’. U krijgt dan bericht zodra dit mogelijk is.

Bron: Nationaal Archief